Smallingerland: geitenstop geldt niet voor bestaande bedrijven

wo 13 oktober 2021, 10.49 uur

DRACHTEN - De gemeente Smallingerland heeft dinsdagavond overhaast een voorlopige geitenstop ingevoerd. De beide bestaande geitenhouders wordt echter geen strobreed in de weg gelegd.

In navolging van een groot aantal andere gemeenten neemt Smallingerland deze stap vanwege gezondheidsproblemen rondom geitenhouderijen. Longziekten komen in de nabijheid vaker voor dan elders. Een onderzoek, waarvan de uitkomst in 2024 wordt verwacht, moet die constatering bevestigen. Nieuwkomers zijn zo lang niet welkom binnen de gemeentegrenzen.

Johan van Wilgen uit De Wilgen en Anco Bouma in Nijega mogen hun bedrijven de komende jaren uitbreiden als ze willen. Plannen daarvoor hebben ze nog niet. Op termijn wil zoon Hidde Bouma het bedrijf met 650 geiten overnemen, vertelde Bouma senior dinsdagavond tijdens een inspraakbijeenkomst van de gemeenteraad in Smallingerland.

Aan een nieuwe stal voor Van Wilgen wordt momenteel hard gebouwd. Net op tijd heeft hij zijn vergunning voor het houden van meer dieren de deur uit gedaan. Op dit moment melkt hij 318 geiten en is er ruimte voor 120 opfoklammeren. Dat moeten er straks respectievelijk 413 en 150 worden.

"Als we de groei van bestaande bedrijven stoppen, dan staat ook de ontwikkeling ervan stil", waarschuwde voorzitter Geert Veenstra van de afdeling Smallingerland van boerenorganisatie LTO Noord. Hij wees er op dat een causaal verband tussen longziekten en de aanwezigheid van geitenhouderijen wetenschappelijk niet bewezen is.

Het nieuwe onderzoek moet daar uitsluitsel over geven. Bovendien is de druk op de gezondheid in Friesland volgens hem veel kleiner dan in bijvoorbeeld Noord-Brabant, waar veel meer en veel grotere geitenhouderijen met soms 6.000 dieren zijn gevestigd.

Op initiatief van de ChristenUnie stemde de gemeenteraad in met de uitzonderingspositie voor de twee bestaande geitenhouderijen. Voorlopig is dat voor een jaar, maar de stop kan telkens met een jaar worden verlengd. De plannen in Smallingerland zijn met stoom en kokend water gemaakt. De betreffende notitie kwam dinsdagmiddag bij de raadsleden binnen, \'s avonds namen ze een besluit en de volgende dag ging de maatregel in. De gemeente wil daarmee een invasie van nieuwe geitenhouders voorkomen.

Heerenveen kreeg in een paar weken tijd meerdere aanvragen voor nieuwe bedrijven. Volgens LTO Noord-afdelingsvoorzitter Veenstra valt de overloop van geitenhouders naar het Noorden ontzettend mee. De raadsleden lijken er meer beducht voor. Veenstra zei geen enkele melkveehouder te kennen, die serieus overweegt om van koeien naar geiten over te stappen.

"Uitbreiding moet mogelijk blijven, want vroeger hadden melkveehouders genoeg aan veertig koeien, maar nu gaan we misschien wel naar 400 melkkoeien toe. We moeten wel meegaan met de groei’’, aldus geitenhouder Anco Bouma. Hij kreeg bijval van zijn collega Van Wilgen: "Met onze nieuwe stal hebben we dure stappen gezet. We moeten dat wel kunnen financieren en dus op termijn ook kunnen groeien. Daar hebben we wel een probleem als alles op slot wordt gezet.’’

De VVD-fractie stemde tegen het voorstel om geitenhouderijen te stoppen., "Dit voorstel gaat veel te ver’’, oordeelde fractievoorzitter Sipke Hoekstra. Hij zei belang aan de gezondheid te hechten, maar wacht liever op de uitkomsten van het gezondheidsonderzoek in 2024 te wachten. D66-woordvoerder Ron van der Leck - hij begon zijn verhaal met een vervelend kuchje - zei juist vóór het voorstel te zijn vanwege de relatie tussen geitenhouderijen en longziekten.