Tytsjerksteradiel zakt weg door groeiende gaswinning

Auke Iedema do 1 augustus 2024, 15.40 regionaal

BURGUM - De gemeente Tytsjerksteradiel doet een dringende oproep aan minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei om te stoppen met gaswinning in de regio. In een brief aan de minister stelt het college van B&W dat de grens is bereikt en dat verdere gaswinning onhoudbare situaties zal veroorzaken.

Bodemdaling door gaswinning

Volgens de gemeente veroorzaakt gaswinning aanzienlijke bodemdaling. Uit recent onderzoek blijkt dat de maximale bodemdaling in Tytsjerksteradiel maar liefst 24 centimeter kan bedragen. De gemeente is bovendien de gemeente met de meeste kleine gasvelden van Nederland.

Naast de bodemdaling door gaswinning, zorgt ook natuurlijke inklinking en veenoxidatie voor verdere daling van het maaiveld. Dit heeft onomkeerbare gevolgen voor de watersystemen en waterhuishouding van de gemeente.

Wateroverlast en schade

De gemeente maakt zich zorgen over de gevolgen van bodemdaling op de waterafvoer. Door dalende lozingspunten en een gelijkblijvend boezempeil ontstaat er wateroverlast. Klimaatverandering, zeespiegelstijging en heviger regenval zullen deze problemen alleen maar verergeren. Dit kan leiden tot schade aan funderingen van gebouwen en infrastructurele werken, iets waar de gemeente nu al meldingen van ontvangt.

Gebrek aan inspraak

Het gemeentebestuur bekritiseert het gebrek aan inspraak bij de planvorming voor nieuwe gaswinningsplannen. "Wij zijn als gemeente als laatste aan de beurt om te adviseren over een plan waar al een lang en gesloten voortraject aan ten grondslag ligt."

Ondanks beloftes om de omgeving vroegtijdig te betrekken, worden de plannen zonder voldoende overleg ingediend. Dit zorgt ervoor dat 'lokale omstandigheden' onvoldoende worden meegewogen, waardoor de gemeente en haar inwoners onvoldoende worden beschermd.

Brede steun

De zorgen van Tytsjerksteradiel worden gedeeld door andere Friese gemeenten en de provincie. Tijdens bijeenkomsten van de Friese Mijnbouwtafel is herhaaldelijk gewezen op de negatieve effecten van gaswinning. Zowel de provincie als het Wetterskip Fryslân hebben zich uitgesproken tegen verdere bodemdaling en de problemen die hiermee gepaard gaan.

Oproep tot actie

De gemeente roept de minister op om de gaswinning in Tytsjerksteradiel te stoppen en de zorgen van de inwoners serieus te nemen. In het najaar organiseert de gemeente een informatiebijeenkomst over bodemdaling en gaswinning, waarbij ook het ministerie, experts en de gaswinningsoperator worden uitgenodigd. Hiermee hoopt de gemeente een bredere dialoog op gang te brengen en duidelijk te maken dat de grens is bereikt: "It hat genôch west."